بررسی تنوع ژنتیکی Fusarium oxysporum عامل پژمردگی فوزاریومی سیب زمینی با استفاده از آزمون‌های بیماری‌زایی و نشانگرهای RAPD

                گونه‌ی  Fusarium oxysporum عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی سیب زمینی در اغلب مزارع سیب زمینی کاری ایران شایع بوده و خسارت زیادی می‌زند. استفاده از ارقام مقاوم یکی از مؤثرترین روش‌های مدیریت این بیماری محسوب می‌شود، اما به منظور انتخاب و توسعه ارقام مقاوم آگاهی از تنوع ژنتیکی جمعیت‌های این قارچ ضروری است. در این بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت این بیمارگر در استان‌های تهران، همدان و اردبیل بررسی گردید. بدین منظور70 جدایه قارچ F. oxysporum به دست آمده از استان‌های مذکور انتخاب و پس از انجام آزمون بیماری‌زایی به دو روش آزمون بیماری‌زایی توانایی پوسانندگی ریشه و انسداد آوندی، با استفاده از هفت آغازگر RAPD تنوع ژنتیکی آن‌ها بررسی شد. آزمو‌ن‌های بیماری‌زایی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج حاصل از آزمون بیماری‌زایی جدایه‌ها نشان داد جدایه‌هایی که در سیب زمینی پژمردگی ایجاد می‌نمودند از توان پوسانندگی کمی برخوردار بوده و بالعکس. تجزیه خوشه‌ای داده‌های RAPD با استفاده از روش UPGMA و ضریب تشابه Dice جدایه‌ها را در سطح شباهت 71 درصد در هشت گروه ژنوتیپی قرار داد. همچنین جدایه‌ها از لحاظ فنوتیپ مولکولی (هاپلوتیپ) به 18 گروه تقسیم شدند. تعداد اندک گروه‌بندی نشان دهنده تنوع ژنتیکی کم این قارچ در مناطق مورد بررسی می‌باشد و نشان می‌دهد که جدایه‌ها از یک منبع اجدادی منشأ گرفته‌اند که یکی از علل این امر را می‌توان به نقش ضعیف تولید مثل جنسی در این قارچ نسبت داد. همچنین تجزیه خوشه‌ای داده‌های RAPD جدایه‌ها را بدون توجه به منشأ جغرافیایی در گروه‌های ژنوتیپی مختلف قرار داد. بدین ترتیب بین تنوع ژنتیکی و منشأ جغرافیایی جدایه‌ها ارتباطی مشاهده نگردید.